Selepas jawapan 1MalaysiaDevelopment Bhd (1MDB) dan susulan jaminan Timbalan Perdana Menteri, Datuk Seri Dr Ahmad Zahid Hamidi kelmarin, dalam isu hutang firma pelaburan kerajaan itu, isu 1MDB diharapkan reda.
Namun ia semakin bertambah kusut apabila kenyataan
Bank Negara Malaysia (BNM) mengeluarkan kenyataan bahawa siasatan
terhadap 1MDB mendapati, firma pelaburan negara itu membuat pendedahan tidak
tepat atau tidak lengkap bagi mendapatkan kebenaran membuat pelaburan luar
negara.
Atas
dasar itu, bank pusat itu membuat keputusan membatalkan 3 kebenaran yang
diberikan kepada 1MDB untuk pelaburan berjumlah AS$1.83 bilion (RM7.53 bilion).
BNM
turut mencadangkan peguam negara memulakan pendakwaan jenayah terhadap 1MDB
kerana pelanggaran di bawah Akta Kawalan Pertukaran Wang 1953.
BNM
menjelaskan, ia mencadangkan prosiding jenayah kepada Pejabat Peguam Negara
atas alasan "...pendedahan tidak tepat atau tidak lengkap maklumat
penting..." dan bukan kerana pengubahan wang atau dakwaan perbuatan
jenayah sebagaimana ditonjolkan media dan ahli politik pembangkang tertentu.
1MDB berkata ia menghormatisepenuhnya hak BNM untuk membatalkan kebenarannya yang terdahulu dan
mengeluarkan apa-apa arahan yang difikirkan patut di bawah Akta Perkhidmatan
Kewangan 2013.
Keputusan
ini diambil walaupun Pejabat Peguam Negara mengesahkan tiada kesalahan
dilakukan oleh pegawai-pegawai 1MDB.
"1MDB
bersedia bekerjasama dengan BNM, bagi menangani kebimbangan mereka dan mencari
penyelesaian yang berdaya maju kepada perkara yang tertangguh ini,"
katanya dalam satu kenyataan di Kuala Lumpur, semalam.
Menurut 1MDB, sejak siasatan BNM dimulakan pada Jun 2015,
pengurusan dan lembaga pengarahnya memberi kerjasama yang menyebabkan kertas
siasatan diserahkan kepada Pejabat Peguam Negara.
Selain
menyerahkan jawapan bertulis dan berkongsi dokumen, anggota lembaga pengarah
1MDB, kakitangan semasa dan bekas kakitangan ditemu bual BNM, dengan kenyataan
saksi direkod secara terperinci.
Pendedahan
BNM itu jelas bertentangan dengan
pengumuman peguam negara Khamis lalu iaitu tiada pendakwaan akan
dijalankan walaupun bank pusat meminta dikaji semula keputusan yang tiada
tindakan lanjut diperlukan ke atas 1MDB berhubung pendedahan palsu itu.
Jabatan
Peguam Negara berkata, pegawai 1MDB disiasat di bawah akta tersebut, kerana
secara sedar dan melulu membuat kenyataan palsu.
Bank
Negara menyerahkan kertas siasatan (IP) kepada Jabatan Peguam Negara pada 21
Ogos.
Ia
dikembalikan pada 11 September kepada bank pusat itu, yang menjawab kepada
jabatan tersebut pada 1 Oktober, meminta satu kajian semula.
Namun,
peguam negara berkata, ia memutuskan untuk mengekalkan pendirian sebelum ini,
atas alasan tiada bukti baharu.
Di
bawah Perlembagaan Persekutuan, peguam negara mempunyai budi bicara untuk
memulakan, menjalankan atau memberhentikan apa-apa kesalahan jenayah.
Bekas Perdana Menteri, Tun Dr
Mahathir Mohamad semalam menyifatkan Jabatan Peguam Negara tidak telus dalam
“membersihkan” 1Malaysia Development Berhad (1MDB) yang membuat pendedahan
palsu.
Beliau turut mempersoalkan apakah
Perdana Menteri Datuk Seri Najib Razak turut terbabit dalam keputusan itu.
Menulis dalam blognya www.chedet.cc petang
semalam, bekas perdana menteri itu
berkata, peguam negara kini bertindak "melampaui" peranan seorang
hakim dengan menganggap cadangan BNM melaksanakan
pendakwaan terhadap 1MDB sebagai tidak perlu.
"Ia
akan kelihatan seperti peguam negara sudah membuat penghakiman, menolak kes itu
sebagai tidak mempunyai merit untuk perbicaraan di mahkamah
undang-undang. Dan apabila rayuan dibuat, rayuan itu ditolak beliau atas
alasan yang tidak jelas. Terdapat kekurangan ketelusan di sini," tulis Dr
Mahathir,
Bagi
Tun Dr Mahathir:"Dalam
kes seperti ini rakyat ingin tahu sama ada perdana menteri terlibat atau tidak.
Dengan menolak kes ini, syak wasangka akan kekal dalam minda rakyat. Malah
orang berfikir keputusan peguam negara mungkin bukan dibuat peguam negara.”
Juga
yang menarik berkaitan isu ini, dua peguam turut memberikan pendapat. Peguam Amer Hamzah Arshad berkata walaupun
kenyataan BNM juga mengakui kuasa tersebut, namun kesimpulan yang kukuh dapat
dibuat iaitu bank pusat mempunyai bahan mencukupi untuk membuka semula kes itu.
Peguam
New Sin Yew pula berkata, sudah tiba masanya negara mempunyai pendakwa raya
yang bebas, berasingan daripada peguam negara yang turut berperanan menjadi
ketua penasihat undang-undang kerajaan.
Majlis
Peguam dan pihak berkepentingan selama ini mendesak perkara ini kerana
pelantikan itu dibuat oleh Agong atas nasihat perdana menteri.
NewSin Yew berkata hanya pendakwa raya yang dilihat tidak berat sebelah dan bebas
akan memperolehi keyakinan orang ramai.
Beliau
juga berkata semua agensi penguatkuasa seperti BNM dan Suruhanjaya Pencegahan
Rasuah Malaysia perlu diberi kuasa pendakwaan dan bebas daripada pendakwa raya.
"Amalan
ini akan menggalakkan 'check and balance' (semak dan seimbang) terhadap satu
sama lain," katanya.
Persoalanya,
apakah Rakyat boleh cabar keengganan peguam negara dakwa
1MDB?
Menurut Peguam Amer, sesiapa sahaja, termasuk BNM boleh mencabar
keputusan peguam negara bahawa 1MDB tidak melakukan sebarang kesalahan,
walaupun bank pusat itu mahu kes tersebut dikaji semula.
Menurutnya, meskipun
ia tidak pernah berlaku di Malaysia, namun pernah terjadi di negara Komenwel
yang lain.
"Jika
seseorang merasakan wujud niat jahat dalam keengganan peguam negara untuk
mendakwa, seseorang itu boleh pergi ke mahkamah untuk mendapat remedi,"
kata peguam jenayah itu.
Amer
menemui kes di mana peguam negara, yang juga pendakwa raya akhirnya merangka
pertuduhan terhadap tertuduh selepas agensi penyiasatan merayu semakan semula.